تغييرات الكترونگاتيوي عناصر يك دوره و يك گروه
با توجه به اينكه، در هر دوره از جدول تناوبي با افزايش عدد اتمي از يك طرف، اندازه شعاع
كووالانسي اتم به تدريج كاهش يافته و از طرف ديگر، بر مقدار بار موثر هسته آن به تدريج افزوده
مي شود و اين دو تغيير، هر دو در جهت افزايش دادن مقدار الكترونگاتيوي اتم صورت مي گيرد، از اين
رو، به روشني مي توان دريافت كه چرا و چگونه الكترونگاتيوي عناصر در طول هر دوره به تدريج افزايش
مي يابد. در مورد عناصر واسطه هر دوره، به علت اينكه تفاوت بين اندازه شعاع كووالانسي اين عناصر
نسبتاً كم است، تفاوت الكترونگاتيوي بين آنها چشمگير نيست.
دليل اينكه الكترونگاتيوي مس و روي بر خلاف روند كلي، نسبتاً كم است، بزرگتر شدن شعاع
3d 4 و s 3 در مس و اوربيتالهاي d كووالانسي بر اثر افزايش دافعه الكترونها در اوربيتالهاي پر شده تراز
لايه ظرفيت در روي است.
در يك گروه هم با توجه به اينكه با افزايش عدد اتمي ، هم اندازه شعاع كووالانسي اتم و هم مقدار
بار موثر هسته آن افزايش م ي يابد، ممكن است تصور شود كه الكترونگاتيوي عناصر در گروه تغيير
نمي كند. ولي از آنجايي كه، ميزان افزايش شعاع كووالانسي عناصر در گروهها بر افزايش مقدار بار موثر
هسته آنها غلبه دارد، الكترونگات يوي عناصر با افزايش عدد اتمي در گروهها به طور كلي كاهش م ي ياب د.
بديهي است كه به علت رقابت دو عامل يعني افزايش بار موثر هسته (كه عامل افزايش دهنده
الكترونگاتيوي اس ت) و افزايش اندازه شعاع كووالانسي اتم (كه عامل كاه شدهنده الكترونگاتيوي است)،
تفاوت الكترونگاتيوي عناصر در گروهها نسبت به تفاوت الكترونگاتيوي آنها در دور ه ها، كمتر است و يا
ممكن است گاهي تفاوتي وجود نداشته و يا حتي برخلاف روند كلي با افزايش عدد اتمي، الكترونگاتيوي
عناصر در گروه كاهش يابد.
در مورد گ روههاي عناصر واسطه نيز به طور كلي مقدار الكترونگاتيوي با افزايش عدد اتمي كاهش
1/42 ، 1/ الكترونگاتيوي مس، نقره و طلا به ترتيب برابر 75 IB مي يابد. مثلاً در مورد عناصر واسطه گروه
1 است. / و 42
دليل زياد بودن الكترونگاتيوي طلا را م يتوان به اثر انقباض لانتانيدي در كاهش اندازه شعاع
عناصر واسطه دوره ششم و در نتيجه افزايش بار موثر هسته آنها نسبت داد.
بنابراين به طور كلي، الكترونگاتيوي عناصر هر دوره از چپ به راست (به موازات افزايش تعداد
الكترونهاي والان س) و در هر گ روه از پايين به بالا (همراه كاهش اندازه اتم ) افزايش م ي ياب د. بنابراين
الكترونگاتيوترين عناصر، در گوشه بالاي سمت راست جدول تناوبي (بدون در نظر گرفتن گازهاي نجيب)
و عناصري كه كمترين الكترونگاتيوي را دارند در گوشه پايين سمت چپ جدول قرار دارند.
فلزات ، جاذبه كمي براي الكترونهاي والانس دارند (الكترونگاتيوي آنها كم اس ت). ولي نافلزات، به
استثناي گازهاي نجيب، جاذبه قوي براي اين گونه الكترونها دارند (الكترونگاتيوي آنها زياد است ).
بنابراين، مقادير الكترونگاتيوي را مي توان براي تعيين ميزان واكنش پذيري فلزات و نافلزات به كاربرد.

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: